Parkiety układane w jodełkę
Jodełka klasyczna, węgierska czy francuska?
Jodełka – niezmiennie prestiżowa i elegancka podłoga do Twojego wnętrza
Jodełka może być klasyczna, francuska lub węgierska. Doświadczone oko wychwyci różnice w kącie zacięcia klepek – jodełkę francuską układa się z klepek przyciętych pod kątem 45°, natomiast węgierską z klepek przyciętych pod kątem 60°. Mniej wprawione oko zwyczajnie zachwyci się ponadczasową elegancją drewnianego pakietu, który możemy ułożyć zarówno z dużych jak i małych elementów, uzyskując w ten sposób wysublimowaną podłogę do każdego wnętrza – mieszkania, domu i obiektu użytkowego. Najpopularniejsza, ponadczasowa - klasyczna jodła - posiada lewe i prawe elementy parkietu ścięte i połączone ze sobą pod kątem 90°.
Geneza jodełki
Jodełka jest znanym od wieków w sztuce wzorem graficznym, który po raz pierwszy pojawił się na antycznej ceramice, a później dosyć często występował także w heraldyce. Swoją popularność w systemach podłogowych zawdzięcza królowi Francji Franciszkowi I Walezjuszowi, który miał bardzo duży wpływ na rozwój architektury francuskiej w XVI wieku.
Szczytem popularności jodełki na salonach – w sensie dosłownym i metaforycznym – był przełom późnego Renesansu i wczesnego Baroku, kiedy to eleganckie europejskie salony szczyciły się drewnianymi podłogami układanymi w charakterystyczny warkocz. Do dziś parkiet w jodełkę jest postrzegany jako wyznacznik luksusu. Mimo że zmieniła się technologia obróbki klepek i unowocześniono systemy kładzenia parkietów, drewno wciąż jest materiałem ekskluzywnym i kosztownym, a ułożone w kunsztowny wzór nadaje pomieszczeniu ponadczasowej elegancji. Zwłaszcza teraz, kiedy producenci drewnianych parkietów prześcigają się w dostępnych aranżacjach oferując parkiety z mikrofrazą na 4 krawędziach oraz bez fazowania, klepki wykończone naturalnym olejem, olejowoskami lub tradycyjnymi lakierami, szczotkowane, wybarwiane na setki kolorów najczęściej wykonane z dębu, rzadziej z jesionu czy np. orzecha amerykańskiego.
Czy jodełkę słusznie nazywamy podłogą peerelu?
Przeżywająca na całym świecie renesans podłoga w jodełkę w Polsce, mówiąc kolokwialnie, ma trochę pod górkę. Dlaczego? Ponieważ klasyczna w małym formacie zwykła być utożsamiana z podłogami charakterystycznymi dla niekoniecznie cenionego obecnie budownictwa peerelowskiego. To fakt, w czasach PRL jodełka królowała w polskich mieszkaniach i domach. Z tym, że znacząco różniła się od modelu francuskiego i węgierskiego. Klasyczną jodełkę układano z desek o jednakowych wymiarach tak (najczęściej w małym formacie), aby krótszy bok jednej klepki łączył się z dłuższym bokiem drugiej klepki pod kątem prostym. Nie było tu mowy o zacinaniu klepek i tworzeniu finezyjnych wzorów, które tak bardzo przypadły do gustu Franciszkowi I. Lakierowany na wysoki połysk parkiet miał być trwały, łatwy do utrzymania w czystości, mało wymagający i reprezentacyjny. Bardzo wąski wybór kolorystyczny (zwykle dąb lub buk), tradycyjne wzornictwo (mały format) , lita konstrukcja (w parkiecie powstawały szczeliny, szczególnie w przypadku drewna bukowego) oraz podatne na zarysowania lakiery na wysoki połysk sprawiły, że Polacy wyrobili sobie o jodełce niepochlebne zdanie.
Nowoczesna jodełka w Polsce
Szczęśliwie dla wysublimowanego designu oraz różnorodności w aranżacji wnętrz architekci oraz młodzi i starsi klienci ponownie pokochali podłogi układane w jodełkę – tak zdecydowanie jodełka w wielkim stylu wraca na „salony”. Coraz chętniej sięgają po nią właściciele domów jednorodzinnych i apartamentów, a także właściciele restauracji czy obiektów hotelowych. Żaden inny system podłogowy nie dodaje przestrzeni tyle szyku, co elegancka podłoga drewniana, szczególnie jeżeli jest ułożona we wzór jodełki.
Czy to oznacza, że peerelowski klasyk znów cieszy się popularnością? Nie do końca… Współcześnie coraz rzadziej sięgamy po wzór klasycznej jodełki w małym formacie na rzecz podłóg inspirowanych jodełką francuską i węgierską oraz parkietów drewnianych układanych właśnie w tych stylach.
Jodełka francuska
W czasach kiedy powstała i zyskała swoją popularność jodełka francuska była wyrazem luksusu i elegancji, a jej ułożenie na podłodze wymagało doświadczenia i niezwykłej precyzji cieśli obrabiającego klepki – podłogi drewniane w XVI wieku wykonywano ręcznie. Ówcześni monarchowie doceniali jodełkę francuską przede wszystkim za prestiż, jakiego nadawała pomieszczeniu. Uznanie zyskiwał również oryginalny efekt końcowy – po złożeniu dzięki przycięciu krótszych krawędzi pod kątem 45° na połączeniu klepek powstawał kąt pełny. Dzięki temu jodełka francuska sprawiała – i cały czas sprawia – że podłoga zyskiwała na regularności i dynamizmie. Wszystko za sprawą układu przypominającego grot strzały, który wprowadza do wnętrza harmonię regularnych kształtów i temperament ostro zakończonych form.
Współcześnie jodełka francuska cieszy się niesłabnącą popularnością wśród miłośników podłóg drewnianych. Dostępna jest w wielu wariantach wymiarowych, dzięki czemu jej niekwestionowanym urokiem możemy się cieszyć praktycznie we wszystkich pomieszczeniach, niezależnie od ich metrażu i przeznaczenia. Klepki, z których układa się obecnie parkiety drewniane w jodełkę francuską różnią się od siebie zarówno pod względem długości, jak i szerokości. Producenci parkietów w jodełkę dokładają wszelkich starań, aby różnice wymiarowe klepek nie wpływały na klasyczną harmonię podłogi, dlatego długość desek jest uzależniona od ich szerokości i zoptymalizowana w taki sposób, żeby umożliwić uzyskanie jak najlepszego efektu końcowego.
Jodełka węgierska
Jodełka węgierska jest określana mianem produktu siostrzanego do jodełki francuskiej. Początkowo jodełka węgierska była mało znana, z czasem jednak zyskała na popularności i obecnie jest równie chętnie wybierana przez klientów jak jodełka francuska, od której różni się przede wszystkim kątem zacięcia klepek. Podczas gdy w jodełce francuskiej klepki przycina się pod kątem 45°, w odmianie węgierskiej kąt przycięcia wynosi 60°. To sprawia, że wzór jest szerszy, spokojniejszy i doskonale sprawdza się w przypadku pomieszczeń, które chcemy optycznie powiększyć.
Wysokiej jakości podłogi układane w jodełkę węgierską i francuską charakteryzują się posiadaniem tzw. pióro-wypustu na skośnej krawędzi klepki. To pozwala na prawidłowe ułożenie podłogi bez obaw o problem rozmijania się wierzchołków, który niweczy walory estetyczne podłogi powodując konieczność jej rozebrania i ponownego ułożenia.